ફોર્મ 16 એ એમ્પ્લોયરો દ્વારા કર્મચારીઓને આપવામાં આવતું આવશ્યક TDS પ્રમાણપત્ર છે, જે તેમની ચૂકવણીમાંથી TDS (ટેક્સ ડિડક્ટેડ એટ સોર્સ) બાદ કરે છે.ફોર્મ 16 એ એક વ્યાપક દસ્તાવેજ છે જેમાં આવકવેરા રિટર્ન ભરવા માટેની તમામ જરૂરી વિગતોનો સમાવેશ થાય છે. એમ્પ્લોયરો દરેક નાણાકીય વર્ષના અંતે તેમના કર્મચારીઓને ફોર્મ 16 આપવા માટે બંધાયેલા છે.આવકવેરા કાયદાની જોગવાઈઓ મુજબ, નોકરીદાતાઓએ તેઓ જે પગાર ચૂકવે છે તેમાંથી TDS (ટેક્સ ડિડક્ટેડ એટ સોર્સ) કાપવો આવશ્યક છે. TDS રકમની ગણતરી તે ચોક્કસ નાણાકીય વર્ષ માટે લાગુ આવકવેરા સ્લેબ દરોના આધારે કરવામાં આવે છે.ફોર્મ 16 એ ટીડીએસની રકમના પુરાવા તરીકે કામ કરે છે જે નોકરીદાતા અથવા સંસ્થાએ કપાત કરી અને આવકવેરા વિભાગમાં જમા કરાવ્યા છે. તે આવકવેરા ફાઇલિંગ પ્રક્રિયામાં નિર્ણાયક દસ્તાવેજ તરીકે સેવા આપે છે.ફોર્મ 16 માં બે ઘટકો છે: ભાગ A અને ભાગ B…ભાગ A માં એમ્પ્લોયરનું નામ અને સરનામું, એમ્પ્લોયરનું TAN અને PAN, કર્મચારીનું PAN, અને ત્રિમાસિક ગાળામાં કાપેલા અને જમા કરાતા ટેક્સનો સારાંશ જેવા ઘટકોનો સમાવેશ થાય છે, જે એમ્પ્લોયર દ્વારા પ્રમાણિત છે, ClearTax અનુસાર – એક આવકવેરો ઈ- ફાઇલિંગ વેબસાઇટ.ભાગ Bમાં પગારની વિગતો હોય છે, જેમ કે હાઉસ રેન્ટ એલાઉન્સ, લીવ ટ્રાવેલ એલાઉન્સ, લીવ એન્કેશમેન્ટ, ગ્રેચ્યુઈટી, પેન્શન, PPF, ટેક્સ સેવિંગ એફડી, નેશનલ સેવિંગ સર્ટિફિકેટ વગેરે જેવી કપાતનો દાવો કરવામાં આવ્યો છે.
પગારદાર કર્મચારીઓ માટે ફોર્મ 16 કેવી રીતે ડાઉનલોડ કરવું:
પગલું 1: https://www.incometaxindia.gov.in/Pages/default.aspx ની મુલાકાત લઈને આવકવેરા વિભાગની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર જાઓ.
પગલું 2: વેબસાઇટ પર ‘ફોર્મ/ડાઉનલોડ’ વિભાગ શોધો અને ‘ઇન્કમ ટેક્સ ફોર્મ્સ’ વિકલ્પ પર ક્લિક કરો.
પગલું 3: જ્યાં સુધી તમે વારંવાર ઉપયોગમાં લેવાતા ફોર્મ વિભાગમાં ન આવો ત્યાં સુધી પૃષ્ઠને નીચે સ્ક્રોલ કરો. આ વિભાગમાં ‘ફોર્મ 16’ માટે જુઓ.
પગલું 4: ફોર્મ 16 માટે ઉપલબ્ધ વિકલ્પોમાં, તમને ‘PDF’ અને ‘ભરી શકાય તેવું ફોર્મ’ મળશે. તમારી જરૂરિયાતોને અનુરૂપ વિકલ્પ પસંદ કરો.
પગલું 5: સંબંધિત વિકલ્પ પર ક્લિક કરો, અને તમને આગલા પૃષ્ઠ પર નિર્દેશિત કરવામાં આવશે જ્યાં તમે ફોર્મ 16 ડાઉનલોડ કરી શકો છો.