ગુજરાત સરકારે એક જાહેર હિતની અરજી પર હાઈકોર્ટમાં (Gujarat High Court) સુનાવણી કરતા આ વાતનો ખુલાસો કર્યો છે. રાજ્યમાં વર્ચ્યુઅલ ટ્રાફિક કોર્ટની સ્થાપના કરવાની સખત જરૂર છે તેવી માંગણી કરવામાં આવી હતી. તેના જવાબમાં રાજ્ય સરકારે કોર્ટને કહ્યું કે ‘વન નેશન વન ચલણ’ની પહેલ હેઠળ તેને ચલાવવાની શરૂઆત થઈ ગઈ છે.
‘એક દેશ, એક ચલણ’નો વિચાર એવો છે કે લોકો સરળતાથી માનશે નહીં, પરંતુ કેન્દ્રીય માર્ગ પરિવહન અને ધોરીમાર્ગ મંત્રાલયના આ અભિયાનને અમલમાં મૂકનાર ગુજરાત સરકારે સૌપ્રથમ પહેલ કરી છે. જ્યાં ટ્રાફિક પોલીસ અને પ્રાદેશિક પરિવહન વિભાગ એટલે કે આરટીઓ એક જ પ્લેટફોર્મ પર હશે. સરળ ભાષામાં કહીએ તો તમે બીજા રાજ્યમાંથી તમારું વાહન લઈને ગુજરાતમાં પ્રવેશો અને ત્યાં ટ્રાફિકના કોઈપણ પ્રકારના નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરો અને તમને કોઈ રોકે નહીં તો તમે માનશો કે દંડ ભરવો નહીં પડે.
પરંતુ હવેથી આવું નહીં થાય, તેના બદલે તમને તમારા મોબાઈલ પર એક ચલણ મળશે કે તમે ક્યારે, ક્યાં અને કયા સમયે ટ્રાફિકના નિયમોનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે. ગુજરાત સરકારે આ માટે વર્ચ્યુઅલ કોર્ટની સ્થાપના પણ શરૂ કરી દીધી છે. ટૂંક સમયમાં જ અન્ય રાજ્યોમાં પણ આ જ નિયમનો કડક અમલ થવા જઈ રહ્યો છે.
ગુજરાત હાઈકોર્ટમાં આ વાતનો થયો ખુલાસો
વાસ્તવમાં ગુજરાત સરકારે એક જાહેર હિતની અરજી પર હાઈકોર્ટમાં સુનાવણી કરતા આ વાતનો ખુલાસો કર્યો છે. રાજ્યમાં વર્ચ્યુઅલ ટ્રાફિક કોર્ટની સ્થાપના કરવાની સખત જરૂર છે તેવી માંગણી કરવામાં આવી હતી. તેના જવાબમાં રાજ્ય સરકારે કોર્ટને કહ્યું કે ‘વન નેશન વન ચલણ’ની પહેલ હેઠળ તેને ચલાવવાની શરૂઆત થઈ ગઈ છે.
કેન્દ્ર સરકારે ટ્રાફિક પોલીસ અને આરટીઓને એક જ પ્લેટફોર્મ પર લાવીને નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરનારાઓને સંપૂર્ણપણે પકડવાની વ્યવસ્થા કરી છે. તેઓ કોઈપણ પ્રકારના ચલણમાંથી બચી શકતા નથી કારણ કે બંને વિભાગો પાસે આ દરમિયાન તમામ માહિતી છે. આવા વાહન અને તેના માલિક સાથે સંબંધિત શેર કરવાનું ચાલુ રહેશે.
આ એપ દ્વારા જાણી શકાશે
કેન્દ્ર સરકાર એવી સંકલિત સિસ્ટમ બનાવી રહી છે કે જો તમે તમારું વાહન લઈને તમારા રાજ્યની બહાર જશો અને ત્યાં કોઈપણ પ્રકારના ટ્રાફિક નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરશો તો તે સીસીટીવી નેટવર્કમાં કેદ થઈ જશે. આ સાથે વાહન એપ્લીકેશન દ્વારા આ રજીસ્ટ્રેશન નંબરના વાહનના માલિક કોણ છે તે પણ જાણી શકાશે અને સારથી એપ એ પણ જણાવશે કે તે વાહનનું લાયસન્સ કોના નામ પર આપવામાં આવ્યું છે. ત્યારબાદ નિયત દંડની રકમના આધારે ઈ-ચલણ જનરેટ કરવામાં આવશે, જે નિયમનો ભંગ કરનાર વાહન માલિકના મોબાઈલ પર આવશે.
ત્રણ શહેરોમાં લાગુ કરવામાં આવ્યો છે નવો નિયમ
હાલમાં ગુજરાત-અમદાવાદના ત્રણ શહેરોમાં આ નવો નિયમ લાગુ કરવામાં આવ્યો છે. અમદાવાદ, રાજકોટ અને સુરતમાં 16 જાન્યુઆરીથી આ નિયમ લાગુ કરી દેવામાં આવ્યો છે. આ સાથે વડોદરામાં પણ ટૂંક સમયમાં તેની શરૂઆત થવા જઈ રહી છે, પરંતુ સવાલ એ છે કે આ નવી સિસ્ટમથી અન્ય રાજ્યોમાં જઈને નિયમોનો ભંગ કરનારા વાહનમાલિકો કેવી રીતે પકડાશે.
અમદાવાદના ટ્રાફિક પોલીસના ડીસીપી સફીન હસને કહ્યું કે એવું કહેવાય છે કે સીસીટીવી નેટવર્ક હોવા છતાં અન્ય રાજ્યોમાંથી આવતા આવા વાહન માલિકો સામે કાર્યવાહી કેવી રીતે કરવી તે હજુ સુધી કોઈ રસ્તો નથી. કારણ કે અત્યાર સુધી આ પ્રકારના ડેટાનું કોઈ ઈન્ટિગ્રેશન ન હતું, પરંતુ હવે નેશનલ ઈન્ફોર્મેટિક્સ સેન્ટર (NIC)ના સર્વરની મદદથી તમામ રાજ્યોના ટ્રાફિક પોલીસ અને આરટીઓનો ડેટા એક જ જગ્યાએ ઉપલબ્ધ થશે. તેઓ ઉદાહરણ આપે છે કે, ધારો કે છત્તીસગઢથી અમદાવાદ આવ્યા બાદ કોઈ વાહન કોઈ નિયમનો ભંગ કરે અને તે સીસીટીવીમાં કેદ થઈ જાય તો તે વાહનના માલિકની તમામ માહિતી માત્ર એક ક્લિક પર સ્થાનિક પોલીસની સામે હશે.
અત્યાર સુધી ઈ-ચલણ માત્ર મોબાઈલ ફોન પર એસએમએસ દ્વારા મોકલવામાં આવતું હતું, પરંતુ હવે NIC આ માટે એક અલગ એપ લોન્ચ કરી રહ્યું છે. જો વાહન માલિક 90 દિવસની અંદર ચલનની રકમ ચૂકવશે નહીં તો તે ચલણ આપમેળે વર્ચ્યુઅલ કોર્ટમાં ટ્રાન્સફર થઈ જશે અને તે મુજબ આગળની કાર્યવાહી કરવામાં આવશે. દોષિત વાહન માલિકના મોબાઈલ પર સમન્સ મોકલવામાં આવશે. આ પછી પણ જો તે દંડની રકમ નહીં ભરે તો કોર્ટ તેની સામે કાયદાકીય જોગવાઈઓ અનુસાર કાર્યવાહી કરશે.
